توسل از دیدگاه بزرگانی همچون : بدر الدین شافعی، بدر الدین عینی، زیلعی حنفی ، متولی الشعراوی، کمال الدین السیواسی، طحاوی حنفی، قسطلانی و …

بسم الله الرحمن الرحیم

برنامه : راه و بی راه 33:

تاریخ : 01 /10 /93

موضوع: توسل ازدیدگاه علمای اهل سنت

توسل از دیدگاه بزرگانی همچون : بدر الدین شافعی، بدر الدین عینی، زیلعی حنفی ، متولی الشعراوی، کمال الدین السیواسی، طحاوی حنفی، قسطلانی و …

مجری :

شما بیننده برنامه راه و بی راه هستید ، برنامه ای که اساس و بنیان آن ، رسوا کردن وهابیت و نشان دادن تفاوت هایی که بین این فرقه ضال و مضل است با سایر فرق اسلامي وجود دارد ، برای این که باید از این گروه مضل اعلام برائت شود از جانب مسلمانان از این جنایات و کشت و کشتاری و تفکرهای تکفیری که این گروه وحشی در سراسر دنیا دارند .

طبق برنامه های گذشته در خدمت استاد عزیز و گرامی ، حجت الاسلام و المسلمین یزدانی هستیم .

هفته هاست که در این برنامه به بحث توسل واستغاثه پرداخته شده و استناداتی که علما وفقها به آیه قرآن برای جواز توسل داشتند را استاد یزدانی بیان کردند ، تا این که مشخص شود این هایی که ادعای اسلام و توحید و فقط یا الله گویایی را دارند تا چه اندازه به نظر علما و فقهای اهل سنت نزدیک است .

یا این هایی که امروزه مسلمانان را به خاطر توسلاتی که دارند ، تکفیر می کنند و سر می برند ، سخن قرآن را می زنند یا این که در مقابل نص قرآن قرار گرفته اند . احتمالا امشب بحث توسل را در این هفته تمام خواهیم کرد که استاد یزدانی در این باره توضیحات لازم را خواهند داد .

استاد یزدانی :

ما بحث توسل را بسیار مفصل وارد شدیم ؛ ولی با این حال مطالب زیادی در این خصوص باقی مانده است مثل آیات قرآنی که در رابطه با جواز توسل بودند . اما بسیاری از دوستان فرمودند که این بحث بسیار طولانی شده و دیگر کسی از وهابی ها جرأت ندارند که در این زمینه بحثی کنند ؛ البته این طور هم نیست که بحث را رها کنیم ، اگر خداوند توفیق دهد بعد از گذشت دو ماه مصیبت اهل بیت (علیهم السلام)، به مباحث شادتر خواهیم پرداخت و فتاوای شرم آور وهابیت را از هفته های آینده بیان خواهیم کرد .

این هفته بسیار خلاصه و سریع بعضی از مطالب گذشته را از علمایی که توسل کرده اند یا صرحتا گفته اند که توسل جایز است را خدمت شما نشان خواهیم داد .

مجری :

استاد یزدانی ! شما در هفته های گذشته علمایی را معرفی کردید که یا خودشان توسل کرده بودند یا این که توسل را جایز می دانند . آیا باز هم کسانی هستند که این گونه باشند و چنین اعتقادی داشته باشند ؟

علمایی که توسل را جایز دانسته یا این که خودشان توسل کرده اند

استاد یزدانی :

توسل از دیدگاه بدر الدین شافعی

آقای شیخ بدر الدین حسن بن حبیب شافعی ، یکی از کسانی است که توسل را صراحتا مشروع دانسته و خودش هم توسل نموده اند . در کتاب النجم الثاقب فی اشرف المناقب ، تألیف شیخ بدر الدین حسن بن حبیب شافعی ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، متوفای 779 هـ ، صفحه 153 :

ایشان شعری را در مدح خاتم الانبیاء محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) سروده اند :

يا خاتم الرسل ويا من له           ظل علي من يرتجيه ظل

كن لي شفيعا في ذنوبي فقد            القيت منها تحت حمل ثقيل

صراحتا ايشان بيان كرده اند که ای خاتم پیامبران شفیع من باش در این که گناهان من بخشیده شود …

که در این جا صراحتا به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توسل کرده اند .

بدر الدین شافعی ، حسن بن حبیب ، نجم الثاقب فی اشرف المناقب ، متوفای 779 هـ ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، ص 153

بدر الدین عینی و توسل به رسول خدا ﴿ص﴾

در کتاب عمده القاری فی شرح صحیح البخاری ، تألیف امام علامه بدر الدین محمود بن محمد ابی محمد بن احمد عینی ، (این کتاب بعد از کتاب فتح الباری ، بهترین کتاب در شرح بخاری است خصوصا در برخی موارد در بحث شناخت روات از فتح الباری هم بهتر کار کرده ) جلد اول ، متوفای 865 هـ ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، در همان مقدمه کتاب صراحتا توسل کرده :

فها نحن نشرع فی المقصود . يعون الملك المعبود ونسأله الإعانة علي الاختتام . متوسلا بالنبي خير الانام وآله وصحبه الكرام .

ما الان هدف خود را شروع می کنیم با درخواست کمک از خداوند و از خداوند می خواهیم که به ما کمک کند که این کتاب را تمام کنیم با توسل به رسول خدا(صلی الله علیه و آله) که بهترین مخلوقات است و آل پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اصحاب بزرگوارش .

آقای عینی از اول کتاب خود ، به قول وهابی ها ، به بیان شرکیات شروع کرده است .

مجری :

یعنی اگر یک وهابی خواست به این کتاب استناد کند ، می گوییم نویسنده این کتاب به اعتقاد شما مشرک است و اساس این کتاب بر مبنای توسل است .

استاد یزدانی :

اصلا شما نمی توانی کسی را پیدا کنی که از دیدگاه آن ها مشرک نباشند . مثلا در کتاب ابن حجر عسقلانی می توانی مطالب فراوانی در مورد توسل پیدا کنی . اگر بخواهند از هر شرحی از هر کتاب حدیثی مطلبی را بیان کنند و به آن استدلال نمایند ، حتما نویسنده آن کتاب در جایی توسل کرده است و ما می توانیم آن را ثابت کنیم .

بنده تحدی می کنم که اگر وهابی ها بخواهند از هر کتابی از کتب اهل سنت ، استدلال کنند ، ما می توانیم از صاحب آن کتاب توسل را ثابت کنیم و این بسیار واضح و روشن است . از مسند حنبل ، صحیح بخاری ، صحیح مسلم … می توانیم توسل را ثابت کنیم .

شرح حال بدر الدین عینی

در کتاب بغیه الوعاة ، تألیف جلال الدین عبدالرحمن سیوطی ، جلد 2 ، چاپ دار الفکر بیروت ، صفحه 275 ، شرح حال 1967 :

محمود بن احمد بن موسي بن احمد بن حسين بن يوسف ابن المحمود العنتابي الحنفي العلامة قاضي القضاة بدر الدين العيني…. وكان اماما عالما علامة عارفا بالعربية والتصريف وغيرهما حافظا للغة …

محمود بن احمد بن موسی بن احمد بن حسین بن یوسف بن محمود عنتابی حنفی (شیعه هم نبود ) امام ، عالم ، علامه بود و به زبان عربی و صرف و نحو شناخت داشت و لغت را هم می دانست .

سیوطی ، جلال الدین عبد الرحمن ، بغیه الوعاة ، ج 2 ، ص 275 ، چاپ دار الفکر بیروت ، شرح حال 1967

چنین شخصیتی با این مقام علمی در ابتدای کتاب خود به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توسل کرده و شاید با همان توسل بوده که توانسته کتابش را تمام کند .

توسل به جنازه حجری مغربی

در مواردی اتفاق افتاده که اهل سنت به جنازه علمای خود هم توسل کرده اند و حاجت خود را هم فورا گرفته اند . در کتاب الوافی الوفیات ، تألیف صلاح الدین خلیل بن ایبک الصغدی ، چاپ دار احیاء التراث العربیه ، با تحقیق احمد الارنؤوط و ترکی المصطفی ، متوفای 764 هـ ، جلد 17 ، صفحه 311 ، شرح حال 6443 :

الحجري المغربي عبدالله بن محمد بن علي بن عبد الله بن عبيد الله بن سعيد بن محمد بن ذي النون الحجري … الفقيه الزاهد احد ائمة الاندلس … اصاب الناس قط شديد فلما وضعوه علي شفير قبره توسلوا به الي الله تعالي فسقوا وتوفي سنة احدي وتسعين وخمسمائة .

ايشان فقیه ، زاهد و یکی از ائمه و پیشوایان اندلس در زمانی که اندلس در دست مسلمانان بود . داستانی را تعریف می کند که مردم اندلس دچار قحطی شدیدی شده بود ، زمانی که مردم می خواستند حجری مغربی را در قبرش قرار دهند ، نزد خداوند او را شفیع قرار دادند و به او توسل کردند و فورا هم دعای آن ها مستجاب شد و باران آمد . ایشان در سال 591 هـ از دنیا رفته اند .

الصغدی ، صلاح الدین خلیل بن ایبک ، الوافی الوفیات ، ج 17 ، چاپ دار احیاء التراث العربی ، با تحقیق احمد الارنؤوط و تری المصطفی ، متوفای 764 هـ ، ص 311

این بسیار واضح و روشن است که مردم به جنازه آقای حجری مغربی توسل کردند و به اعتقاد وهابیت مسلمانان اندلس هم مشرک هستند .

زیلعی حنفی و جواز توسل به رسول خدا ﴿ص﴾

زیلعی از علمای حنفی اهل سنت است که علامه ابو سعید خادمی در کتاب بریقه محمودیه که در هندوستان چاپ شده ، نظر او را نقل کرده است :

نُقِلَ عَنْ الزَّيْلَعِيِّ وَيَجُوزُ التَّوَسُّلُ إلَى اللَّهِ تَعَالَى وَالِاسْتِغَاثَةُ بِالْأَنْبِيَاءِ وَالصَّالِحِينَ بَعْدَ مَوْتِهِمْ لِأَنَّ الْمُعْجِزَةَ وَالْكَرَامَةَ لَا تَنْقَطِعُ بِمَوْتِهِمْ …

توسل برای تقرب به خدا و استغاثه به انبيا و صالحين بعد از مرگشان جایز است ؛ برای این که معجزه و کرامت بعد از مرگ تمام نمی شود .

خادمی ، ابو سعید ، بریقه محمودیه ، صفحه 261

مجری :

شاید بگویند ایشان قرآن و سوره حمد را نخوانده است یعنی اول کتاب را نوشته بعد سوره حمد را خوانده است ؟

استاد یزدانی :

شاید چنین سخنی بگویند ؛ چون از وهابی ها باید انتظار هر سخنی را داشته باشیم . این ها زمانی که همه مسلمان ها را به خاطر توسل کافر می دانند ، قطعا ایشان را هم کافر می دانند .

استدلال آقای زیلعی هم جالب است ، مقصود ایشان این است که زمانی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) زنده بودند ، حاجت می دادند . حضرت عیسی (علیه السلام) مرده را زنده می کردند ، کور را شفا می دادند و هر حاجتي كه مردم داشتند را برآورده می کردند و این معجزه حضرت عیسی (علیه السلام) بود و معجزه با مرگ پایان نمی پذیرد .

مجری :

مثلا قرآن که از معجزات رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود تا الان هم هست .

استاد یزدانی :

بله ، پیامبر بزرگوار اسلام (صلی الله علیه و آله) در زمان حیات اگر مردم درخواست و حاجتی داشتند ، حضرت دعا می کردند و حاجت آن ها برآورده می شد ، این معجزه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود و معجزه با مرگ پایان نمی یابد ؛ چون پیامبر (صلی الله علیه و آله) همان پیامبر است و فقط حیات دنیوی ایشان به حیات برزخی تبدیل  شده و به قول آقای ابن قیم الجوزیه و دیگران، حیات برزخی قوی تر از حیات دنیوی است و معجزه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نباید تمام شود . من می خواهم معجزه پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) برایم ثابت شود ، چرا فقط باید برای اصحاب ایشان  قابل اثبات باشد و برای من نباشد .

بنده یک مطلب طولانی از سایت دار الافتای الازهر مصر آورده ام که بارها نشان دادیم ؛ اما باز هم ضروری است که بیان شود . در این سایت که یک سایت رسمی اهل سنت مصر است ، به صراحت مطالب جالبی را بیان می کند . در ابتدا بحث زیارت قبور  را مطرح کرده :

زيارة الانبياء والاولياء والتوسل بهم امران مشروعان …

واما التوسل فمشروع ايضا ، سواء كان النبي ـ صلي الله عليه وآله ـ او بغيره من الاولياء والصالحين ، فالتوسل بالنبي ـ صلي الله عليه وآله ـ مما اجمعت عليه مذاهب الائمة المتبوعين ومع ذلك فان بعض الناس يكفر من يتوسل بالنبي ـ صلي الله عليه وآله ـ وبغيره .

زیارت انبیاء و اولیاء و توسل به آن ها دو امر مشروع است ….

اما توسل هم مثل شد الرحال مشروع است ، فرقی نمی کند که به پیامبر (صلی الله علیه و آله) باشد یا به غیر آن حضرت از اولیاء و صالحین . در مشروعیت توسل به پیامبر (صلی الله علیه و آله)‌ ، همه مذاهب اربعه اجماع دارند .

با اين كه همه مذاهب اربعه اجماع دارند ، بعضی ها متوسلین به پیامبر (صلی الله علیه و آله) و غیر آن حضرت را کافر می دانند .

این سخن بسیار مهم و قاطعی است که در ادامه آیات و روایتی را که آن ها در رد توسل آورده اند را بیان می کند و پاسخ آن ها را می دهد . مطلب ابن قیم الجوزیه را در مورد رو ح هم بیان می کند و مطالب بسیار جالب و خواندی که تقاضا می کنم بخوانید .

در  ادامه این مقاله به آیه 64 سوره نساء هم استدلال می کند :

ولو انهم إذ ظلموا انفسهم جاءوك فاستغفروالله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما .

و در آخر نتیجه گیری می کند :

وقد ثبت التوسل به ـ صلي الله عليه وآله ـ قبل وجوده وبعد وجوده في الدنيا وبعد موته في هذه البرزخ وبعد البعث في عرصات القيامة .

توسل به پیامبر (صلی الله علیه و آله) قبل از وجود و بعد از وجود شان در دنیا و بعد از مرگشان در برزخ و حتی بعد در قیامت ثابت است و توسل به ایشان هیچ اشکالی ندارد .

در ادامه توسل حضرت آدم (علیه السلام) كه از ابن تیمیه نقل كردیم و هم چنین آیه ای را  می آورد که ما متأسفانه نتوانستیم آن را مفصل بیان کنیم كه در آینده ان شاء الله بر یم گردیم و در مورد این آیه توضیحات و نظرات علما را در استدلال به این آیه برای جواز توسل ،نقل خواهیم کرد :

قال المفسرون في قوله تعالي : «وكانوا من قبل يستفتحون علي الذين كفروا » بقرة /98 . ان قريظة والنضير كانوا اذا حاربوا مشركي العرب استنصروا عليهم بالنبي المبعوث في آخر الزمان ، فينصرون عليهم .

مفسران در مورد سخن خداوند که فرمود : وکانوا من قبل یستفتحون علی الذین کفروا . بنی قریظه و بنی نظیر ، دو قبیله یهودی  که در اطراف مدینه بودند ، هر زمان که با مشرکان عرب می جنگیدند ، قبل از خلقت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به ایشان متوسل می شدند و طبق دیدگاه مفسرین اهل سنت ، پیروز می شدند .

قبل از خلقت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به ایشان متوسل می شدند و حاجت خود را هم می گرفتند و این مطلب را خداوند در قرآن بیان کرده و نفرموده اند که این ها مشرک یا کافر هستند . علمای اهل سنت هم در این زمینه بحث کرده و نظرات خود را بیان نموده اند .

سايت دار الافتای الازهر مصر .

مجری :

کلیپی از سخنان آقای شعراوی ، یکی از علمای الازهر مصر در مورد توسل آماده کرده ایم كه جايگاه ایشان هم نزد اهل سنت مشخص است . برخي از آقایان می گویند که روایت عموی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از جانب خلیفه دوم در مورد توسل به پیامبر (صلی الله علیه و آله) در زمان حیاتشان هستند و بعد از حیات توسل جایز نیست . اگر جایز بود ، خلیفه دوم مستقیما به قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توسل می کردند نه از عموی آن حضرت . که آقای شعراوی بسیار زیبا به این شبهه پاسخ داده اند . البته اساتید ما پاسخ این مسئله را بارها بیان کرده اند ؛ اما این بار ببینیم که استدلال یک عالم اهل سنت در این باره چیست ؟

کلیپ 1 :

دیدگاه متولی الشعراوی ، یکی از علمای الازهر در باره توسل

عمر گفت : خدایا ما به پیامبرت متوسل می شدیم که بر ما باران بفرستی ؛ ولکن پیامبرت به رحمت تو پیوست ، پس به چه کسی متوسل شویم ؟ به عموی پیامبر عباس متوسل می شویم ، چرا ؟

چون که آن ها در وضعیت نیاز بودند و این نیاز به آب بود و از کسانی که نیاز به آب داشت عموی پیامبرت بود . پس اگر ما در نزد خدا استحقاق و اهلیت داشته باشیم ، به خاطر عموی پیامبر به ما لطف کن و باران بفرست . در این زمان ممکن است که شخصی بیاید و بگوید که این دلیل است بر این که نباید توسل به مرده کرد چون که مرده است .

چون که عمر در استسقاء به پیامبر متوسل نشد . جواب می دهیم که بله به پیامبر متوسل نشد راست گفتی؛ ولی به چه کسی متوسل شد ؟ آیا به عباس یا به عموی پیامبرت . پس توسل چه کسی برگشت به خود پیامبر و این دلیل می شود که وسیله فقط عباس نیست ؛ بلکه همه نزدیکان پیامبر ، پس چرا توسل را از پیامبر به عموی پیامبر منتقل کرد؟ .

چون پیامبر به رحمت خدا رفته و آب برای او سودی ندارد ؛ ولی عموی پیامبر زنده است و آب برای او فایده دارد . پس می گوییم خدایا عموی پیامبرت تشنه است و نمی گوییم که پیامبرت تشنه است ؛ چون از دنیا رفته و نیازی  به آب ندارد . پس کسانی که خواستند به این قضیه استدلال کنند که توسل به صاحب جاه و مقام نزد خدا به درد می خورد .

می گوییم این حدیث بر علیه شما ست نه به نفع شما چون ثابت کرد که توسل به هر کسی که منتسب به پیامبر است ، جایز است .

مجری :

این هم سخنان یکی از علمای الازهر و در حضور اهل سنت که چه استدلال زیبایی در باره این روایت داشتند و در آن مجلس هیچ کس هم به ایشان نگفتند که شما مشرک و کافر شده اید .

استاد یزدانی :

نفر بعدی که معرفی خواهیم کرد :

کمال الدین سیواسی

در کتاب شرح فتح القدیر ، تألیف امام کمال الدین محمد بن عبد الواحد سیواسی معروف به ابن همام حنفی ، (این کتاب شرح شرح الهدایه شرح بدایه المبتدی ) ، جلد 3 ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، صفحه 169 :

در این جا به صراحت بیان می کند زمانی که از حج به زیارت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می روید ، بگویید:

….السلام عليک يا رسول الله السلام عليک يا خير خلق الله السلام عليک يا خيره الله من جميع خلقه …

ويسأل الله تعالي حاجته متوسلا الي الله بحضرة نبيه صلي الله عليه وآله واعظم المسائل واهمها سؤال حسن الخاتمة والرضوان والمغفرة ثم يسأل النبي صلي الله عليه وآله الشفاعة فيقول : يا رسول الله اسألك الشفاعة

السلام علیک یا رسول الله السلام علیک یا خیر خلق الله السلام علیک یا خیره الله من جمیع خلقه …

حاجت خود را از خداوند در خواست کنید ؛ ولی به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توسل نمایید و مهمترین چیزی که از خداوند می خواهید عاقبت به خیری و بهشت و مغفرت است . سپس از خود رسول خدا ﴿ صلی الله علیه و آله ﴾ طلب شفاعت کنید و بگویید یا رسول الله از شما طلب شفاعت دارم ، یا رسول الله از شما طلب شفاعت دارم . من به شما توسل می کنم و شما را واسطه خود و خدا قرار می دهم تا من به سنت و دین شما بمیرم .

سیواسی ﴿  معروف به ابن همام ﴾ ، کمال الدین محمد بن عبد الواحد ، فتح القدیر ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، ج ۳ ، ص ۱۶۹

ای خدا من این در خواست را با توسل به رسول خدا ﴿صلی الله علیه و آله ﴾ از تو دارم .

شرح حال ايشان از کتاب شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ، تألیف شهاب الدین ابی الفلاح عبد الحی بن احمد بن محمد العکری الدمشقی الحنبلی ، با تحقیق عبد القادر الانؤوط و محمود الارنؤوط ، جلد 9 ، چاپ دار ابن کثیر بیروت :

وفيها كمال الدين محمد بن عبدالواحد بن عبد الحميد بن مسعود السيواسي ثم الاسكندري المعروف به ابن الهمام الحنفي ، الامام العلامة …

در صفحه بعد می گوید :

وكان العلامة في الفقه والاصول والنحو والتصريف والمعاني والبيان والتصوف والموسيقي وغيرها …

وقال البرهان الايناسي من اقرانه : طلبت حجج الدين من كان في بلدنا من يقوم بها غيره .

در آن سال آقای سیواسی معروف به ابن همام حنفی که علامه و امام بود .

در صفحه بعد نقل می کند که ایشان در فقه و اصول و نحو و صرف و معانی و بیان و…. علامه زمان خودش بود ….

العکری الدمشقی الحنبلی ، شهاب الدین ابی الفلاح عبد الحی بن احمد بن محمد ، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ، با تحقیق عبد القادر الارنؤوط و محمود الارنؤوط ، ج 9 ، چاپ دار ابن کثیر بیروت

به هر حال ایشان علامه و امام زمان خودش بوده و از دیدگاه وهابیت یک مشرک به حساب می آید .

طحاوی حنفی و توسل به ابوبکر و عمر برای تقرب به رسول خدا ﴿ص﴾

در کتاب حاشیه الطحاوی که شرحی بر مراقی الفلاح است و مراقی الفلاح شرحی است بر نور الایضاح ، تألیف احمد بن محمد بن اسماعیل الطحاوی الحنفی ، متوفای 1231 هـ ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، صفحه 551 :

فيتوسل اليه بصاحبيه ويتوسل بالجميع الي الله فلامانع من الاجتماع عند حضرته وايفاف الدواب بباب المسجد لشفاعته …

این سخن آقای شرنبلالی است که ایشان در شرح این مطلب در پایین صفحه بیان می کند :

قوله : (فيتوسل بصاحبيه ) ذكر بعض العارفين ان الادب في التوسل ان يتوسل بالصاحبين الي الرسول الاكرم صلی الله عليه وسلم ثم به الي الله حضرة الحق …

در شرح مطلب اول بیان می کند که بعضی از عارفین ذکر کردند ، ادب توسل در این است که در ابتدا ابوبکر و عمر را واسطه نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) قرار دهیم و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را نزد خداوند واسطه قرار دهیم .

قبل از این که شما به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) متوسل شوید ، اول عمر و ابوبکر را واسطه قرار دهید که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) سخن شما را گوش کند . از نظر این ها واسطه قرار دادن درجه و مراتب دارد . اول ابوبکر و عمر را نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و بعد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را نزد خداوند . از دیدگاه وهابیت این شرک در شرک است ، چنین شرکی را حتی مشرکین قریش هم نداشته اند ؛ یعنی نعوذ بالله ، نعوذ بالله بنده قصد مقایسه ندارم مثلا مشرکین قریش این کار را انجام دهند که بتی را نزد بت دیگر و آن بت را نزد خداوند واسطه قرار دهند .

از دیدگاه وهابیت توسل به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این گونه است .

توسل عبد الله بن موسی به احمد بن حنبل

این مطالب غلوهایی بوده که در منقبت احمد بن حنبل بیان کردند که ما آن ها را باور نمی کنیم ؛ ولی ما از باب قاعده التزام و اثبات توسل ، آن را بیان می کنیم .

کتاب مناقب الامام احمد بن حنبل ، تألیف ابی الفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد بن الجوزی  ، با تحقیق دکتر عبد الله بن عبد الحسن ترکی :

… قال حدثني عبد الله بن موسي وكان من اهل السنة قال :خرجت أنا وابي في ليلة مظلمة نزور احمد ، فاشتدت الظلمة ، فقال : ابي يا بني تعال حتي نتوسل الي الله تعالي بهذا العبد الصالح حتي يضيء لنا الطريق ، فاني منذ ثلاثين سنة ما توسلت به الا قضيت حاجتي …. فأضاءت السماء كانها ليلة مقمرة حتي وصلنا اليه .

عبد الله بن موسی که از اهل سنت بود ( پس رافضی نبوده و هیچ رافضی چنین کاری را انجام نمی دهد ) نقل می کند که من و پدرم در یک شب تاریک از خانه برای زیارت احمد بن حنبل ، خارج شدیم . هوا بسیار تاریک شد و پدرم گفت : پسرم بیا برویم به این عبد صالح خداوند ( چه عبد صالحی !!!) توسل کنیم تا این که خداوند راه را به ما نشان دهد . من سی سال است که فقط به احمد بن حنبل توسل می کنم و اتفاق نیافتاده که من توسل کنم و حاجتم را نگیرم . که بعد پدرم دعا کرد و من آمین گفتم . آسمان چنان نورانی شد مثل این که شب چهاردهم ماه است ، که ما راه را پیدا کردیم و رسیدیم .

ابن جوزی ، ابی الفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد ، مناقب الامام احمد بن حنبل ، با تحقیق دکتر عبد الله بن عبد الحسن ترکی

در این جا عبد الله بن موسی قبل از رسیدن به قبر احمد بن حنبل به او توسل کردند و با توسل به او راه روشن شد و شب تاریک را برای او روشن کرد و آن ها به زیارت احمد بن حنبل رفتند .

این سخنی است که آقای ابن جوزی از عبد الله بن موسی نقل کرده و نگفته که این کار شرک و کفر است ؛ بلکه به عنوان فضیلت احمد بن حنبل نقل کرده است .

توسل مردم سمرقند به قبر امام بخاري

توسل به قبر امام بخاری که در کتاب های بسیاری از جمله سیر اعلام النبلاء ، تاریخ الاسلام و دهها کتاب دیگر این مطلب نقل شده است که مردم سمرقند به قبر آقای بخاری توسل کرده‌اند. عکس مستندات این مطلب و خود حرم بخاری را بارها نشان داده ایم و بینندگان عزیز آن را دیده اند که ایشان حرم و گنبد و بارگاه طلا کوب شده و بزرگی دارد . گنبد سازی برای بخاری اشکالی ندارد ؛ اما برای امام حسن عسکری و امام هادی (علیهم السلام) و سایر ائمه (علیهم السلام) ما، نعوذ بالله از دیدگاه وهابیت ، بتکده محسوب می شود .

در کتاب سیر اعلام النبلاء ، تألیف شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان ذهبی ، متوفای 748 هـ ، چاپ مؤسسه الرساله بیروت ، با تحقیق شعیب الارنؤوط وهابی ، جلد 12 ، صفحه 467 مطالبی را در شرح حال آقای بخاری بیان می کند :

قبر آقای بخاری گنبد و بارگاه داشت و مردم خاک قبر ایشان را به تبرک می بردند به حدی که مجبور شدیم برای قبر ایشان ضریح بسازیم …

در صفحه 469 ، بحث توسل و استغاثه مردم به قبر بخاری را نقل می کند :

وقال ابو علي الغساني : اخبرنا ابوالفتح نصر بن الحسن السكتي السمرقندي : قدم علينا بلنسيه عام اربعة وستين واربع مثة . قال : قحط المطر عندنا بسمرقند في بعض الاعوام ، فاستسقي الناس مرارا فلم يسقوا ، فاتي الرجل صالح معروف بالصلاح الي قاضي سمرقند فقال له : اني رأيت رأيا أعرضه عليك . قال : ما هو؟ قال : أري أن تخرج ويخرج الناس معك الي قبر الامام محمد بن اسماعيل البخاري وقبره بخرتنك ونستسقي عنده فعسي الله ان يسقينا … واستسقي القاضي بالناس وبكي الناس عند القبر وتشفعوا بصاحبه ، فارسل الله تعالي السماء بماء عظيم غزير اقام الناس من اجله بخرتنك سبعة ايام او نحوها لايستطيع احد الوصول الي السمرقند من كثرة المطر وغزارته …

ابو علی غسانی از ابو الفتح نصر بن حسن سکتی سمرقندی نقل می کند که در سال 464 هـ نزد ما آمد و این حکایت را برای ما بیان کرد که در سمرقند بعضی سال ها باران نمی بارید و قحطی باران می شد . مردم بارها نماز استسقاء خواندند؛ ولی جواب نگرفتند . مرد صالحی نزد قاضی سمرقند آمد و به او گفت : من نظری دارم که می خواهم آن را به شما بگویم ، این که همه به سمت قبر امام محمد بن اسماعیل بخاری برویم که قبر ایشان در خرتنک ( یکی از شهرهای ازبکستان ) است . در کنار قبر محمد بخاری ، استسقاء کنیم و امید است که خداوند برای ما باران ببارد .

این کار را انجام دادیم و قاضی طلب باران کرد و مردم در کنار قبر او گریه کردند و طلب شفاعت از صاحب قبر نمودند . خداوند با این توسلی که ما به قبر آقای بخاری کردیم ، باران فراوانی را فرستاد به حدی که مردم هفت روز در خرتنک ماندند و راه نبود که مردم بروند …

ذهبی ، شمس الدین احمد بن محمد بن عثمان ، سیر اعلام النبلاء ، با تحقیق شعیب الارنؤوط ، چاپ مؤسسه الرساله بیروت ، ج 12 ، ص 467 به بعد

با یک توسل کوچک به قبر آقای بخاری باعث شد که به حدی باران بیاید که مردم نتوانند به سمرقند برگردند و هفت روز مردم مهمان مردم خرتنک بود .

مجری :

اگر همین مطلب در باره اهل بیت (علیهم السلام) بود ، این ها چه می گفتند ؟

استاد یزدانی :

بله درست است ، اگر ما این مطلب را در باره امام رضا (علیه السلام) و سایر ائمه (علیهم السلام) بیان می کردیم ، اين ها فورا موضع می گرفتند و می گفتند که کفر و شرک است ؛ ولي در یکی از بهترین کتاب های این ها یعنی کتاب سیر اعلام النبلاء از بهترین کتاب های فهرستي اهل سنت است كه شرح حال علمای اهل سنت را از صدر اسلام تا زمان خودش را بیان کرده  و نگفته که کار مردم سمرقند شرک بوده و نباید به قبر آقای بخاری توسل می کردند و باید از خداوند حاجت خود را بخواهند .

البته روشن است که این مطلب از دروغ های آن‌ها است؛ ولی ما از باب قاعده الزام آن را نقل می کنیم .

قسطلانی و جواز توسل به رسول خدا ﴿ص﴾

در کتاب المواهب اللدنیه بالمنح المحمدیه ، تألیف علامه احمد بن  محمد قسطلانی ، چاپ المکتب الاسلامی ، جلد ۴ ، با تحقیق صالح احمد الشامی ، صفحه ۵۹۳ :

بحث فی التوسل

وينبغي للزائر أن يكثر من الدعاء والتضرع والاستغاثه والتشفع والتوسل به صلی الله عليه وسلم ، …

ثم إن كلا من الاستغاثة والتوسل والتشفع والتوجه بالنبي صلی الله عليه وسلم كما ذكره في تحقيق النصرة ومصباح الظلام واقع في كل حال قبل خلقه وبعد خلقه ، في مدة حياته في الدنيا وبعد موته في مدة البرزخ وبعد البعث في عرصات القيامة .

فاما الحالة الاولي فحسبك ما قدمته في المقصد الاول  من استشفاع آدم عليه السلام به لما اخرج من الجنة …

…واما التوسل به صلی الله عليه وسلم بعد موته في البرزخ فهو اكثر من أن يحصي

شايسته است كسي كه نزد رسول خدا (صلي الله عليه وآله ) مي رود ، بسیار تضرع ، گریه و استغاثه و طلب شفاعت  و توسل به آن حضرت کند …..

استغاثه و توسل و تشفع و توجه به پیامبر (صلی الله علیه و آله) در هر حالتی جایز است . قبل از خلقت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ، بعد از خلقت ایشان ، در زمان حیات و بعد از حیات  ایشان و هم چنین در قیامت جایز بوده و انجام شده و خواهد شد .

در مورد حالت اول که قبل از خلقت آن حضرت است ، توسل حضرت آدم (علیه السلام) زمانی که از بهشت رانده شد و در ادامه  روایت عمر بن خطاب از حاکم نیشابوری را بیان می کند …

اما توسل به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بعد از حیات و در برزخ که در زمان حاضر است ، بسیار زیاد و غیر قابل شمارش است …

قسطلانی ، احمد بن محمد ، المواهب اللدنیه بالمنح المحمدیه ، چاپ مکتب الاسلامی ، با تحقیق صالح احمد الشامی ، ج 4 ، ص 593 به بعد

در ادامه هم داستان هایی را بیان می کند که آن ها به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) متوسل شده و دوای خود را نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دیدند و آن حضرت هم آن ها را شفا داد. حتی خود آقای قسطلانی را نقل می کند که نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) رفت و متوسل به آن حضرت شد و حضرت هم او را شفا داد .

شرح حال آقای قسطلانی

در مقدمه همین کتاب بیان کرده است :

ترجمة المصنف

الحافظ شهاب الدين ابو العباس احمد بن ابي بكر بن عبدالملك بن احمد القسطلاني ، المصري الشافعي الامام الحجة الرحالة الفقيه المقريء المسند …

وكان يجتمع في مجالس وعظه الجم الغفير ولم يكن له نظير في ذلك …

قال في النور وبالجملة فانه كان اماما حافظا متقنا جليل القدر ، حسن التقرير والتحرير ، لطيف الاشارة ، بليغ العبارة حسن الجمع والتأليف لطيف الترتيب والترصيف زينة اهل عصره …

شهاب الدین ابو العباس احمد بن ابی بکر بن عبد الملک بن احمد قسطلانی مصری شافعی ، امام ، حجت بوده و کسی بود که برای کسب علم زیاد مسافرت می کرد . فقیه و قاری قرآن و مسند هم بوده است .

در مجلس موعظه او مردم زیادی جمع می شدند و در وعظ و خطابه نظیر نداشت .

در کتاب النور هم بیان شده که آقای قسطلانی امام حافظ با تقوا …..

قسطلانی ، احمد بن محمد ، المواهب اللدنیه بالمنح المحمدیه ، چاپ مکتب الاسلامی بیروت ، مقدمه کتاب

آقای قسطلانی با این مقام علمی تصریح می کند که شایسته است کسی که به زیارت رسول خدا ﴿صلی الله علیه و آله ﴾ می رود ، به ایشان متوسل شود ، طلب شفاعت کند و این کار هم قبل از خلقت ، بعد از خلقت و در برزخ و در قیامت جایز است .

مجری :

کلیپی آماده کرده ایم که مبنی بر این که این وهابی خود که توسل نمی کنند ؛ بلکه مسلمانان را تکفیر کرده و تکفیری ها را بر علیه مسلمانان تحریک می کنند که انسان کشی به راه بیاندازند .

چند روز قبل از اربعین این شبکه های وهابی ، تکفیری ها را بر علیه شیعیان و کسانی که به زیارت امام حسین (علیه السلام) می رفتند ، تحریک کنند و كشت وكشتار به راه بياندازند ؛ اما موفق نشدند .

سخنان دیگری در مورد عزاداری امام حسین (علیه السلام) بیان کردند که بالتبع اثراتی هم برای طرفدارانشان دارد . این کلیپ هم تلفیقی است از سخنان این وهابی ها و اتفاقاتی که افتاد و سرانجام این سخنان .

کلیپ 2 ) :

کارشناس وهابی (جهودی ) :

جنگ حضرت حسین (رضی الله عنه ) با یزید بر سر مسائل دینی نبوده ؛ بلکه یک موضوع سیاسی بوده و به دین ربطی ندارد که اگر این نمی شد ، دین باقی نمی ماند . برای این که عملا حضرت حسین پیروز نشد .

حالا شما یک کاری انجام می دهید که شرکت در آن حرام است مثل این که شراب می خواری حرام است ؟؟؟

خدا تو با حسین چه کار کردی ، برای او هیچ کاری نکردی .

این کار حرام است که این ها به سر و سینه خود می زنند و از شرابخواری بدتر است .

مدیر شبکه وهابی (خدمتی ):

من می خواهم این  را بگویم چیزی که علیه یزید شایع شده که یزید انسان شراب خوار و بدی بود ، غلط است و مسلم نیست .  هیچ دلیلی بر این نیست که یزید دستور به قتل حضرت حسین داده باشد .

کارشناس وهابی (هاشمی):

من با خودم فکر می کنم این عزاداری یا قمه زنی یا زنجیر زنی یا برهنگی باور کنید که اگر در باغ وحش این عمل صورت می گرفت ، خودش جای سؤال دارد . اما سؤال این قدر شایعه آور نبود ؛ چون آن ها موجودات بی شعور و بی عقل هستند که هر کاری انجام می دهند .

از دست دادن حسین مصیبت نیست !!!! مصیبت این است که ما بعد از 1300 سال ، تاوان شهادت حسین را می دهیم . چرا حسین شهید شد ؟

وهابیت روز عاشورا را ، روز فرح و شادی می دانند .

کارشناس وهابی (انصاری ) :

قضیه قبر پرستی و زیارت پرستی ، این عادت از ادیان گذشته و باطل و مشرکان بت پرست بین بعضی از فرقه هایی که خودشان را منصوب به اسلام می دانند ، منتشر شده و شیوع پیدا کرده است .

کارشناس وهابی :

بزرگترین کفری که ممکن است گفته شود در حضور ما و پخش شود و بزرگ ترین شرکی که تاریخ  بشریت علی الاطلاق به خودش دیده ، گفته شود و بعد از آن ما تعلیقی نزنیم و از کنارش بگذریم ، و برای بینندگان ما دچار اشکال شوند . این کفری که ما در این جا مشاهده کردیم ، از کفر و شرکی که مشرکین مکه مرتکب آن می شدند ، بزرگ تر بود !!!

کارشناس وهابی :

حسین رهبر من نیست ! او نماد من نیست ! من نسبت به حسین مظلوم کافر هستم !!

نتیجه این سخنان چیزی غیر از کشت و کشتار عده ای انسان های بی گناه نیست .

اما :

إن لقتل الحسين حرارة في قلوب المؤمنين لاتبرد ابدا

بزرگترین گردهمایی عاشقان اهل بیت (علیهم السلام) از سراسر جهان در صفر المظفر سال 1436 هـ قمري در اربعین حسینی اتفاق افتاد .

لبیک یا حسین ….

مجری :

شبکه های وهابی ـ تکفیری هر چه می توانند تهدید کنند ؛ چون جز نتیجه ای عکس برایشان ندارد . دیدیم که امسال باز هم بزرگ ترین اجتماع مذهبی را در تاریخ بشریت مشاهده کردیم .

استاد یزدانی ! باز هم کسانی از علمای اهل سنت هستند که توسل کرده باشند .

استاد یزدانی :

ملا علی هروی : هرگاه در کارها حیران شدید، از اهل قبور کمک بگیرید!

در کتاب مرقاه المفاتیح شرح کتاب مشکاه المصابیح (هم کتاب و هم نویسنده کتاب بسیار معتبر و مهمی برای احناف است ) ، تألیف شیخ علی بن سلطان بن محمد القاری الهروی ، متوفای 1014 هـ ، جلد 4 ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، صفحه 221 روایتی را از حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) بیان می کند که می فرمایند :

من قبلا شما را از زیارت قبور نهی کرده بودم و الان به شما توصیه می کنم که به زیارت قبور بروید . حکم قبلی نسخ شده و دلائل آن را هم بیان می کند .

اما در پایین صفحه بسیار جالبی را بیان می کند :

… ولذا قيل إذا تحيرتم في الامور فاستعينوا باهل القبور …

… زيارت قبور باعث زهد در دنیا می شود و ذکر موت لذات را از بین می برد . زمانی که گرفتار و سرگردان شدید و نتوانستید مشکلات خود را حل کنید ، از اهل قبور کمک بگیرید .

این دستور یکی از علمای احناف و امام مسجد الحرام در زمان خودش بوده است .

شرح حال ملا علی هروی

در مقدمه کتاب جلد اول همین کتاب ، شرح حال ایشان بیان شده است :

ترجمة الامام ملاعلي القاري

هو الامام العلامة التحرير الالمعي الشيخ نور الدين ابو الحسن علي بن سلطان محمد القاري الهروي ثم المكي الحنفي المعروف بملا علي الهروي

والقاري تسهيل «القاری » لقب به لانه كان حاذقا في علم القراءات عالما راسخا …

تلاميذة

اما تلاميذه فهم كثيرون كيف لا ؟ وهو امام عصره وفريد دهره عالم جليل محدث فقيه نبيل مفسر مقريء له يد الطولي في العلم بل في كثير من العلوم والمعارف .

اما در صفحه بعد کسانی را نام می برد که در باره ملا علی قاری سخن گفته اند :

قال عنه محمد امين محبي صاحب خلاصة الاثر في تراجم اهل قرن حادي عشر : احد صدور العلم ، فرد عصره ، الباهر السمت في التحقيق وتنفيع العبارات وشهرته كافية عن الاطراء بوصفه … جامع العلوم العقلية والنقلية … جماهير الاعلام ومشاهير اولي الحفظ والافهام … خاتمة القراء والفقهاء والمحدثين ونخبة المحققين والمدققين … صاحب العلم الباهر والفضل الظاهر … عالم البلاد الحرام والمتضلع في علوم القرآن والسنة وفيهما كان الامام … المحدث الجليل والفاضل النبيل فريد دهره ووحيد عصره .

امام علامه شيخ نور الدین ابو الحسن علی بن سلطان محمد قاری هروی ….

به ایشان لقب قاری را داده اند ؛ برای این که در علم قراءات حاذق و استاد بود .

در هرات به دنیا آمده و در همان جا درس خوانده و حافظ قرآن شده است و در زمان صفویه که هرات را تصرف کردند ، از آن جا مسافرت کرده و به مکه رفته است .

شاگردانش را نام می برد و می گوید : شاگردان زیادی داشت ، چرا نباید زیاد باشد ، در حالی که ملاعلی قاری هروی ، از دید گاه اهل سنت امام عصر ، یگانه زمان خود ، فقیه ، عالم جلیل و مشهور ، مفسر ، قاری قرآن و در بسیاری  از علوم ید طولی داشته است .

در صفحات بعد سخنان و تعریف و تمجید دیگران را در باره آقای قاری را بیان می کند .

پس این عبارت آقای قاری هروی را به یاد داشته باشید : هر زمان که گرفتار شدید ، سراغ اهل قبور بروید . از دیدگاه وهابیت این عالم هم از قبر پرستان و زیارت پرستان محسوب می شوند .

جمهور فقهای مذاهب اربعه، توسل به پیامبر (ص) را قبول دارند

نکته دیگری را که باید در این جا بیان کنم این است که کتاب موسوعه فقهیه کویته که بسیار عظیم است در 50 جلد چاپ شده است . در این موسوعه ، جلد 14 به صورت مفصل در باره توسل سخن گفته که بنده توصیه می کنم این کتاب را مطالعه کنند .

در این کتاب ابتدا توسل را تعریف و بعد آیه قرآن را بیان می کند که یا ایها الذین امنوا اتقوا الله وابتغوا الیه الوسیله .

در ادامه بیان می نماید که آیا توسل جایز است یا نه ؟ که ایشان صراحتا اقوال در این مورد را نقل می کند :

القول الاول : ذهب جمهور الفقهاء ( المالكية ، الشافعية والمتأخر والحنفية وهو المذهب عند الحنابلة ) الي جواز هذا النوع من التوسل سواء في الحياة النبي صلی الله عليه وسلم او بعد وفاته .

جمهور علماي مالكي ، شافعی ، متأخرین احناف و حنابله چه در زمان حیات و چه بعد از حیات جایز است .

سخنان علمایی همچون قسطلانی ، نووی ، مالک ، سبکی ، ابن قدامه را بیان می کند که این افراد توسل را جایز دانسته اند . بعد آیات و روایات مربوط به توسل را بیان کرده اند .

موسوعه فقهیه کویته ، ج 14

هبة الله بن عبد الوارث و گرفتن حاجت از قبر رسول خدا (ص)

آخرین مطلب در زمینه توسل را در این سری برنامه هم بیان کنم و آن توسل یکی از علمای اهل سنت به قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) که گرسنه بود و پیامبر (صلی الله علیه و آله) برای او غذا فرستاد .

در کتاب المنتظم فی تاریخ الملوک والامم ، تألیف ابی الفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد بن الجوزی ، با تحقیق محمد عبد القادر عطا و مصطفی عبد القادر عطا ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، جلد 16 در شرح حال آقای هبه الله بن عبد الوارث :

… كان  حافظا متقنا صالحا خيرا ورعا حسن السيرة كثيرا العبادة مشتغلا بنفسه …

… قال : يا رسول الله انا ضيفك الليلة وجلس فلما كان بعد ساعة رفع راسه وجعل يبكي ساعة ويضحك ساعة . فقال : رأيت رسول الله ’ فوضع في يدي دراهم ففتح يده فاذا فيها دراهم

آقای هبه الله بن عبد الوارث شیرازی حافظ ، اهل تقوا ، ثقه ، صالح ، خیّر … بوده است ، می‌گوید: من با پدرم به مکه رفته بودیم در راه بازگشت از مکه به مدینه رفتیم . در آن زمان من کودک بودم ، نزد پدرم رفتم و گفتم : پدر من گرسنه هستم و غذا نیست . پدرم نزد قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) رفت و گفت : یا رسول الله من امشب مهمان شما هستم و بعد از یک ساعت گریه و زاری ، یک ساعت خندید و خوشحال شد . گفت من رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را در خواب دیدم که در دستم چند درهم قرار داد و بعد دستش را باز کرد که دیدم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چند درهم در دستان پدرم گذاشته بود .

ابن جوزی ، ابی الفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد ، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم ،  با تحقیق محمد عبد القادر عطا و مصطفی عبد القادر عطا ، چاپ دار الکتب العلمیه بیروت ، ج 16

این کار از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بعید نیست ؛ زیرا ایشان کریم هستند و قطعا هر کسی که به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توسل کند ، صد در صد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) حاجت او را می دهد . ان شاء الله  که خداوند همه ما را به حق پیامبر بزرگوار اسلام (صلی الله علیه و آله) و دختر شهیده ایشان ، در راه راست حفظ کند و عاقبت ما را به خیر نماید .

این مطالب ، آخرین مطالب ما در بحث توسل بود ؛ البته در مناسبت ها برخواهیم گشت و از هفته آینده به مباحث جدیدی خواهیم پرداخت .

مجری :

گزارشی آماده شده از پیاده روی عده ای از شیعیان و اهل سنت که به زیارت امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) رفتند . با دقت به این گزارش نگاه کنید تا متوجه شوید که اهل سنت چه کسانی هستند ؟ شما فکر نکنید که اهل سنت همه داعش هستند . داعش کسانی هستند که بویی از اسلام و پیامبر (صلی الله علیه و آله) و قرآن نبرده اند .

کلیپ 3 ؛ پیاده روی شیعه و سنی برای زیارت امام رضا علیه السلام:

یکی از زائرین : می خواهیم برویم به زیارت علی بن موسی الرضا (علیه السلام)

گزارشگر : چرا پیاده می روید ؟

یکی از زائرین : برای این که حاجت همه آرزومندان برآورده شود . به عشق امام رضا (علیه السلام) دوست دارم این راه را برویم .

یکی از زائرین : عشق داشتن به اهل بیت (علیهم السلام) سخت نيست و اصلا خستگی ندارد .

راوی  : دل که عاشق باشد ، مذهب نمی شناسد . مذهبشان تسنن است و از راه دوری از خواف و تربت جام می آیند ، برای امامی که دل های همه مذاهب را تسخیر کرده است .

یکی از زائرین : این حرکت نشان دهنده این است که اهل بیت (علیهم السلام) مختص به یک گروه و قشر و یک مذهب نیست . هم شیعه و هم سنی همه باهم برادرند .

راوی : وارد قطعه ای بهشت شدند . السلام علیک یا امام رضا (علیه السلام)

پاهاي تاول زده این عاشقان  و چشم های خیس به سوگ نشسته ، نگاه های غمبار ، همه یک حرف را روایت می کنند :

قربان آقا شوم ، چقدر عظمت و بزرگی دارد یا امام رضا (علیه السلام)

این جا ، این شهر ، جلوه گاه ارادت و محبت و اطاعت در پیشگاه ولایت است .

مجری :

استاد یزدانی ! شما نمونه ای از این توسلات را در طول تاریخ سراغ دارید ؟

استاد یزدانی :

در هفته های گذشته ما از این موارد خواندیم که باز هم توسلات ابن حبان و ابن خزیمه را نشان می دهم . در کتاب الثقات ابن حبان ، تألیف محمد بن حبان بستی شافعی ( این کتاب یکی از بهترین کتاب های رجالی اهل سنت می باشد ) در شرح حال امام رضا (علیه السلام) . صفحه 457 بیان می کند :

قد زرته مرارا کثيرة  وما حلت بي شدة في وقت مقامي بطوس فزرت قبر علي بن موسي الرضا صلوات الله علي جده و عليه ودعوت الله ازالتها عني الا استجيب لي وزالت عني تلك الشدة وهذا شيء جرته مرارا فوجدته كذلك …

من بارها امام رضا (عليه السلام ) را زیارت کرده ام و هر زمان که گرفتاری داشتم ، زمانی که در طوس زندگی می کردم ، زیارت کردم قبر علی بن موسی الرضا ﴿علیه السلام ) و از خداوند  خواستم که آن گرفتاری را از بین ببرد ، خداوند اجابت کرد وآن گرفتاری را از من رفع کرد . این چیزی است که بارها تجربه کردم و هر زمان که مشکلی داشتم ، امام رضا (علیه السلام) مشکلم را حل کرد .

ابن حبان ، محمد ، ثقات ، ص 457

توسل ابن خزیمه را هم بارها نشان دادیم که در کتاب های مختلف بیان شده از جمله کتاب تهذیب التهذیب ، تألیف ابن حجر عسقلانی ، در شرح حال آقای ابن خزیمه نقل می کند :

… يقول خرجنا مع امام اهل الحديث ابي بكر بن خزيمة وعديله ابي علي ثقفي مع جماعة من مشايخنا وهم اذ ذاك متوافرون الي زيارة قبر علي بن موسي الرضا بطوس قال فرأيت من تعظيمه يعني ابي خزيمة لتلك البقعة وتواضعه لها وتضرعه عندها ما تحيرنا …

ابي علي ثقفي نقل مي كنى كه ما با امام اهل حدیث ابی بکر بن خزیمه و جماعتی از استادانمان به زیارت قبر علی بن موسی الرضا (علیه السلام ) در طوس رفتیم . از شدت تعظیم و تواضع ابن خزیمه نسبت به این بارگاه تعجب کردم  و به حیرت افتادم .

ابن حجر عسقلانی ، تهذیب التهذیب ، شرح حال آقای ابن خزیمه

شرح حال ابن خزیمه

در کتاب سیر اعلام النبلاء ، تألیف شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان ذهبی ، جلد 14 ، صفحه 365 :

… الحافظ الحجة الفقيه ، شيخ الاسلام ، امام الائمه …

ايشان حافظ ، حجت ، فقیه ، شیخ الاسلام و امام پیشوایان  اهل سنت بود …

ذهبی ، شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان ، سیر اعلام النبلاء ، ج 14 ، ص 365

مجری :

سؤال ما از بینندگان عزیز این است که این همه اسامی که در این برنامه بیان شده و اسامی که نام برده نشد ، واقعا این افراد قرآن نخوانده بودند و نمی دانستند که قرآن چیزی به نام توسل ندارد یا به ادعای وهابیت آیاتی بر خلاف توسل دارد یا این که نه ، چیزی که وهابیت می گویند ، ارتباطی به اسلام و علمای اهل سنت ندارد ؟

تماس بینندگان

بیننده : آقای نصرتی از زاهدان ـ اهل سنت

این افراد همه از علما و پیشوایان اهل سنت بودند ، ما کاری با وهابیت نداریم ؛ ولی اهل سنت خصوصا در کشورهای عربی و جنوب کشور ، ما رفتیم و دیدیم که همه اهل سنت توسل شرعی چه به زنده و چه به مرده ، را قبول دارند و خودشان هم توسل می کنند . علامه محمد عمر سربازی هم این مطلب را که توسل شرعی جایز و بلکه در بعضی از موارد بنابر مقبولیت دعا بودن آن احسن و افضل است .

بنابراین بنابر روایات و آیات قرآن کریم ، این گونه توسل جایز و ثابت است . در قرآن کریم ، سوره بقره ، آیه 89  می فرماید :

فلما جاءهم کتاب من عند الله مصدق لما معهم وکانوا من قبل يستفتحون علی الذين …

علامه شیخ الاسلام عثمانی در تفسیر خود در فوائد این آیه بیان می کند که توسل در این آیه قبل از نزول قرآن بوده که یهودی ها در جنگ با مشرکین خداوند را به پیامبر (صلی الله علیه و آله) آخر الزمان قسم می دادند که فتح و پیروزی را نصیبشان بگرداند .

هنوز نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله) به دنیا نیامده بود ، توسل جایز بود ، بعد از به دنیا آمدن و بعد از حیات ایشان و دیگر ائمه (علیهم السلام) که سزاوارتر است .

از نظر ما توسل اشکالی ندارد ؛ اما این که وهابی ها چه نظری دارند به ما ربطی ندارد .

بیننده : آقای محمدی از خراسان ـ اهل سنت

فکر می کنم اهل سنت در رابطه با توسل به زنده مشکل نداشته باشند ، فقط یک تفاوت در زنده و مرده بودن است که فکر نمی کنم توسل به مرده ، تفاوت مبنایی با توسل به زنده داشته باشد که  توسل به زنده ، حکم شرعی داشته باشد و توسل به مردگان هم در کنار شرک قرار بگیرد .

مجری :

منظور شما این است زمانی که توسل به زنده جایز است ، توسل به زنده دیگر شرک محسوب نمی شود ؟

بیننده :

تفاوت آنچنانی با هم ندارد ، اگر توسل و کمک خواستن از زنده خلاف بندگی خداوند نباشد  و در راستای شرع و اسلام باشد ، چه تفاوتی با توسل به مرده دارد . توسل به شهیدان که در خود قرآن بیان شده که :

ولاتحسبن الذين قتلوا في سبيل الله امواتا بل احياء عند ربهم يرزقون

فکر نکنید کسانی که در راه خداوند کشته شده اند ، مرده اند ؛ بلکه زنده هستند و در نزد پرودگارشان روزی می خورند .

این نکته بسیار عقلانی است ، زمانی که توسل به زنده جایز است ، توسل به مرده هم جایز است .

اگر توسل صحابه به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مشروع بوده ، ما که بعد از 1400 سال بعد از آن حضرت زندگی می کنیم ، چرا چنین امتیازی از ما سلب شود ؟ این با عدالت خداوند در تضاد است .

اگر شیطان را رهبر شر در دنیا بدانیم خداوند حتی برای شیطان که سال ها در درگاه او عبادت کرد و با این که خلاف دستور خداوند عمل کرد با  این حال خداوند اهرم هایی به او عطا نموده است . از         طرف دیگر رهبر خوبی ها که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ائمه (علیهم السلام) و اولیاء الهی هستند ، نباید خداوند برای آن ها اهرم هایی قرار دهد که مردم سخنان آن ها را قبول کنند .

این با عدالت خداوند سازگاری ندارد که شیطان اهرمی برای خود داشته باشد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و اولیای الهی برای جذب مردم اهرمی نداشته باشند .

این که وهابی ها توسل را قبول ندارند ، این از جهت سیاسی است ؛ ولی اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مشرکین همین رفتار را داشتند که می گفتند ما خدا را به خدایی قبول داریم و بت ها را واسطه قرار می دهیم . توسل به زنده هم عین همان است ، تفاوتی ندارد . اگر مشرکین چنین استدلالی داشتند که توسل به زنده و مرده که با هم تفاوتی ندارد . چگونه است که توسل به زنده را در صدر اسلام جایز دانسته و الان این همه مشکل تراشی می کنند .

بیننده : سعید از کرج ـ شیعه

نکته ای در مورد توسل می خواستم بگویم و آن این که در محل کار بنده اهل سنت زیادی هستند ؛ البته گرایشات وهابیت هم دارند . در بحث هایی که خواسته یا ناخواسته پیش آمده بود ، بنده نتوانستم آن ها را قانع کنم و مجبور شدم توسلی را که مادرم نموده بودند را مثال زدم . در کودکی از فاصله ای چهار متری با صورت به زمین خوردم ، دکتر ها از بنده قطع امید کرده بودند و گفته بودند که زنده نمی مانم . مادرم که این قضیه را متوجه شدند و به امام حسن مجتبی (علیه السلام) متوسل می شوند که اتفاقی برای فرزندم پیش نیاید .

فردای آن روز که دکتر می آید و می بیند که هیچ مشکلی ندارم و امام حسن مجتبی (علیه السلام) بنده را شفا داده است . الان 25 سال است که روز شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) نذری می دهیم .

مسیر برای ما شیعیان روشن و واضح است و ما چیز هایی دیده ایم که توسل می کنیم . از استاد یزدانی هم سؤالاتی داشتم . اول این که اهل سنت هم به امام زمان اعتقاد دارند ؛ اما نه امام زمان (عج) ما را . سؤال بنده این است که با توجه به این که اهل سنت به این امام زمان اعتقاد ندارند و با توجه به احادیث که در کتب مختلف بیان شده که بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دوازده  امیر از قریش است ، این دوازده را چگونه برای خود توجیه می کنند ؟

سؤال دوم این که در فیلم مختار که نشان می دادند ، بنده به یک روایت برخوردم از امام صادق (علیه السلام) که فرموده بودند : مختار در قیامت در جهنم است و بعد از این که از امام حسین (علیه السلام) مدد می خواهند ، از جهنم نجات پیدا می کنند .

علت را که از امام می پرسند ، حضرت می فرمایند : به خاطر این که اندکی حب ابوبکر و عمر را داشتند ، به همین علت در عذاب گرفتار شده بودند . حتی اگر میکائیل و جبرائیل این محبت را داشتند در آتش جهنم می سوختند .

در این باره هم توضیحاتی را بیان نمایید .

بیننده : آقایی از سنندج ـ اهل سنت

این شبکه های وهابی بزرگترین دشمنان دین و خدا هستند . توسل از ابتدا بوده و ما هم آن را جایز می دانیم . این سخنانی که وهابی ها می گویند درست نیست ، این ها دروغ می گویند .

استاد یزدانی :

بنده از همه بینندگان و از برادران اهل سنت که نظر واقعی خود را بیان کردند ، تشکر می کنم . ما از علمای اهل سنت مدرک نشان دادیم و این هم از همراهی بینندگان عزیز اهل سنت که تأیید کردند و گفتند اهل سنت به توسل به رسول خدا ﴿صلیاللهعلیهوآله﴾ معتقد است چه در حیات و چه بعد از حیات و چه به رسول خدا ﴿صلیاللهعلیهوآله﴾ باشد و چه به اولیای الهی و صالحین باشد .

اما در مورد سؤالی که پرسیده بودند در مورد این که وهابیت مهدویت را قبول ندارند ، چگونه روایت 12 جانشین بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را توجیه می کنند ؟

اول این که وهابیت به مهدویت معتقد هستند یا نه ، اول کلام است که آقای بن باز می گوید : کسی که به مهدویت اعتقاد نداشته باشد ، کافر است  ؛ چون روایات متواتر را انکار کرده و حدود 99 در صد از آن ها به مهدویت معتقد هستند و در کتاب های خود روایت دارند که دوازدهمین جانشین از آن دوازده نفر ، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف ) است و ما این روایت را بارها در ایام نیمه شعبان نشان دادیم . فقط یک عده کمی در این شبکه های وهابی هستند که معتقد به مهدویت نیستند مثل آقای خدمتی که می گوید : مهدویت اصلا وجود ندارد و روایت آن ضعیف است .

اما عموم اهل سنت و عموم وهابیت ، مهدویت را قبول دارند و مهدویت نقطه مشترکی بین همه مسلمانان است وهمه مسلمان ها بر اصل مهدویت اجماع دارند و فقط بر جزئیات آن اختلاف دارند .

ما برای خود دلیل و مدرک مستند و مستدل داریم و روایات آن ها را هم نقد می کنیم که در ایام نیمه شعبان این کار را کردیم .

اما توجیه این ها برای این روایت چیست ؟ این را هم ما و هم استادمان بار ها و بارها خوانده ایم که در طول تاریخ نتوانستند این روایت را توجیه کنند . در ابتدا می آیند ابو بکر و عمر و عثمان و امیر المؤمنین (علیه السلام) و امام حسن (علیه السلام) و معاویه را می شمارند ، بعضی ها هم یزید را به حساب می آورند ، بعد از یزید هم که همه از افراد فاسد و ظالمی هستند ، به عمر بن عبد العزیز می رسند و بعد ، حضرت مهدی (علیه السلام) هم هست ؛ چون روایت صحیح در مورد ایشان داریم که رسول خدا (صلی الله علیه و آله ) فرمودند : من دوازده جانشین دارم که آخرین آن ها مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف ) است .

به هر حال سر در گم هستند تا جایی ابن جوزی می گوید : به هر کس که مراجعه کردم برای این که مقصود این روایت را برایم بگوید ، کسی را پیدا نکردم .

بله ، همه راه را گم کرده اند و کسی که بتواند این روایت را به صورت صریح و روشن بیان کند ، مذهب حقه شیعه است که حتی ابن کثیر می گوید : نام دوازده جانشین در کتاب یهودی ها هم بیان شده و تعداد زیادی از یهودی ها با دیدن این قضیه و این که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) دوازده جانشین دارد ، مسلمان و شیعه شده اند .

نظر اهل بیت (علیهم السلام) در مورد مختار و روایتی که خواندند ، در این زمینه هم در سایت تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف ) مقاله ای کامل است که خواهش می کنم آن را مطالعه کنند .

نظر کلی در مورد مختار ، متضاد است ؛ ولی روایاتی که در مدح مختار است ، بیشتر می باشد و به نظر من تمام روایاتی که در مذمت مختار گفته شده مثل روایتی که در مورد ارتداد ، ادعای نبوت و غیره ، ساخته زبیری ها و دشمنان شیعه است و قابل باور نمی باشد . او یک شیعه کاملا معتقد بوده و با این اعتقاد که از دشمنان امام حسین (علیه السلام) انتقام بگیرد ، قیام کرده است ؛ البته شاید اشکالاتی هم داشته باشد ، معصوم نبوده و ما به خاطر این که از دشمنان امام حسین (علیه السلام) انتقام گرفت ، دوست داریم و مطمئن هستیم که امام حسین (علیه السلام) دست او و دست ما را در قیامت می گیرد .

مجری :

استاد یزدانی ! بنده از شما تقاضا دارم که در این آخرین برنامه از بحث توسل ، لیستی را که از علمای اهل سنت ارائه دادید که آن ها توسل کرده بودند یا قائل به جواز توسل بوده اند را به صورت خلاصه بیان کنید .

استاد یزدانی :

زمانی که ما در برنامه راه و بی راه ، بحث توسل و استغاثه را شروع کردیم ، ابتدا روایات اهل بیت (علیهم السلام) را با سند صحیح از امام صادق (علیه السلام) و سایر ائمه (علیهم السلام) خواندیم که هر نوع توسل و استغاثه به پیامبر (صلی الله علیه و آله) را نه تنها جایز ؛ بلکه مستحب می دانستند و دستور دادند که باید این کار انجام شود .

بعد از آن سراغ دیدگاه وهابیت رفتیم ، علمای وهابی از جمله ابن تیمیه ، محمد بن عبد الوهاب که  گفته بودند هر نوع توسل و استغاثه ، کفر و شرک است و کسی که این کار را انجام می دهد ، مهدور الدم است .

در مرحله سوم ، سراغ آیات قرآن کریم رفتیم که استدلال علمای اهل سنت به آیات قرآن کریم برای اثبات جواز توسل را خواندیم . از مذاهب مختلف اهل سنت ، از شافعی ها : نظرات آقایان  ابن کثیر دمشقی ، نووی مفتی الامه ، سیوطی ، ماوردی شافعی ، سمهودی ، لالکائی ، دمیاطی شافعی ، صالحی شامی ،صفوری ، زینی دحلان ، ثعلبی ، حصنی دمشقی … را خواندیم .

از حنبلی ها : نظرات آقایان ابن جوزی ، ابن قدامه ، ابن مفلح ، سامری حنبلی ، سیوطی رهیبانی ، بهوتی حنبلی را خواندیم .

از احناف : نظرات آقایان ابو البقاء حنفی ، نظام الدین حنفی ، شرنبلالی حنفی ، محمد عمر سربازی  حنفی ، موصلی حنفی ، ابو البرکات نسفی را خواندیم .

از مالکی ها : نظرات آقایان مالک بن انس ، امام قرطبی ، امام ابن الحاج مالکی ، ابن الدریس قرافی مالکی و ابراهیم بن فرحون مالکی را خواندیم .

این افراد همه به آیات قرآن برای اثبات جواز توسل استدلال کرده بودند . هم چنین روایاتی را از کتب اهل سنت در جواز توسل و استغاثه خواندیم از جمله استغاثه حضرت هاجر (علیها السلام) به جبرئیل را که محمد بن عبد الوهاب استغاثه به ملائکه را کفر و شرک می داند ؛ اما در صحیح بخاری نقل شده که حضرت هاجر برای یافتن آب برای کودکش حضرت اسماعیل به جبرئیل استغاثه کرده است .

استغاثه حضرت زینب (علیها السلام) در کربلا در کنار بدن های مطهر شهدا ،استغاثه ابو ایوب انصاری ، استغاثه احمد بن حنبل ، استغاثه عبد الله بن عباس ، استغاثه عثمان بن حنیف ، استغاثه عبد الله بن عمر ، استغاثه عایشه به قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ، استغاثه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به پیامبران قبل از خودشان را در زمان وفات فاطمه بنت اسد ، استغاثه بلال بن حارث و توسل او به قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و تأیید خلیفه دوم ، توسل حضرت آدم (علیه السلام) و توسل حضرت عیسی (علیه السلام) به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و توسل خلیفه دوم به عباس عموی پیامبر (صلی الله علیه و آله) را با تمام شبهات خواندیم و پاسخ دادیم .

اما از علمای اهل سنت که خودشان توسل کرده اند :

ابو علی خلال که به امام رضا (علیه السلام) توسل کرده بودند .

ابو علی نیشابوری به قبر یحیی بن یحیی توسل کرده بود .

ابن حاج محمد بن محمد قیرواني ، ابن مقری و ابو الشیخ و طبرانی که به قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) توسل کرده بودند .

دید گاه ابن تیمیه را خواندیم که هر نوع توسل را در ابتدا جایز و بعد ها نظر شان تغییر کرد .

توسل ابن جوزی به قبور صالحین ، توسل ابن حبان به قبر امام رضا (علیه السلام) ، توسل از دیدگاه ابن حجر عسقلانی ، ابن حجر هیثمی ، توسل ابن خزیمه و تعظیم او به قبر امام رضا (علیه السلام) ، توسل ابن شاتیل ، ابن صلاح ، ابن عابدین حنفی ، ابن عساکر ، ابن منکدر ، ابو الفرج قزوینی ، احمد بن قاسم عبادی ، احمد بن حرب کرمانی ، احمد بن حنبل ، احمد زینی دحلان. نووي ، ابن حجر، هبه الله بن عبد الوارث ، بدر الدین شافعی ، بدر الدین عینی را خواندیم .

هم چنین توسل به جنازه حجری ، توسل جمیل صدقی زهاوی ، سبکی شافعی ، سعید بن محمد ، زیلعی حنفی ، سهارنپوری ، سید عبدالله باعلوی ، سیواسی حنفی ، امام شافعی ، شمس الدین جزری ، شرنبلالی حنفی ، شوکانی ، طحاوی ، عبد الله بن موسی ، عبد الله بن محمد جمّال را خواندیم .

توسل به قبر امام بخاری ، توسل آقای قسطلانی ، توسل ابو حنیفه که گفته بود اگر انسان کفش را قربت الی الله پرستش کند ، اشکالی ندارد .

توسل مرادی حنبلی ، مرداوی حنبلی ، ملا علی قاری که گفته بود هر زمان که گرفتار شدید از اهل قبور کمک بگیرید و موسوعیه فقهیه کویته خواندیم .

این ها علمایی بودند که یا توسل را جایز دانسته بودند یا این که خودشان توسل کرده بودند .

مجری :

وهابی ها این همه انسان را مشرک و کافر می دانند و از دیدگاه آن ها اصلا قرآن نخوانده بودند و نمی دانستند که ایاک نعبد و ایاک نستعین چیست .

این منطق وهابیت است که با دید اتهام و شرک به همه نگاه می  کند .

از شما بینندگان عزیز و ارجمند که تا این ساعت با ما همراهی کردید ، تشکر می کنیم .

اللهم عجل لولیک الفرج

یا علی مدد

خدا یار و نگهدارتان .