محمد بن إسماعیل بخاری در صحیحترین کتاب اهلسقیفه نقل کرده است که أمیرمؤمنان علیه السلام به عمر بن خطاب فرمود:
“أَمَا عَلِمْتَ: أَنَّ القَلَمَ رُفِعَ عَنِ المَجْنُونِ حَتَّى يُفِيقَ، وَعَنِ الصَّبِيِّ حَتَّى يُدْرِكَ، وَعَنِ النَّائِمِ حَتَّى يَسْتَيْقِظَ”.
«مگر نمیدانی که قلم از دیوانه تا زمانی که خوب شود، برداشته شده؟ و از کودک تا عاقل شود و از خواب تا بیدار شود».
اما اصل قصه چه بوده؟ چرا امیرمؤمنان علیه السلام به عمر بن خطاب چنین چیزی گفته است؟
متأسفانه بخاری روایت را ناقص نقل کرده تا از آبرو ریزی خلیفه جلوگیری کند.
مفصل این روایت را إبن أبی داود سجستانی در سنن خودش با سند صحیح نقل کرده است:
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: أُتِيَ عُمَرُ بِمَجْنُونَةٍ قَدْ زَنَتْ، فَاسْتَشَارَ فِيهَا أُنَاسًا، فَأَمَرَ بِهَا عُمَرُ أَنْ تُرْجَمَ، مُرَّ بِهَا عَلَى عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَيْهِ، فَقَالَ: مَا شَأْنُ هَذِهِ؟ قَالُوا: مَجْنُونَةُ بَنِي فُلَانٍ زَنَتْ، فَأَمَرَ بِهَا عُمَرُ أَنْ تُرْجَمَ، قَالَ: فَقَالَ: ارْجِعُوا بِهَا، ثُمَّ أَتَاهُ، فَقَالَ: يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ، أَمَا عَلِمْتَ ” أَنَّ الْقَلَمَ قَدْ رُفِعَ عَنْ ثَلَاثَةٍ: عَنِ الْمَجْنُونِ حَتَّى يَبْرَأَ، وَعَنِ النَّائِمِ حَتَّى يَسْتَيْقِظَ، وَعَنِ الصَّبِيِّ حَتَّى يَعْقِلَ…
«زن دیوانهای را پیش عمر بن خطاب آوردند که زنا کرده بود. عمر با افرادی مشورت کرد و پس از آن دستور داد آن زن را سنگسار کنند. زن را از کنار علی بن أبی طالب علیه السلام عبور دادند، پرسید چه کار کرده است؟ گفتند: دیوانه فلان قبیله است و زنا کرده و عمر دستور داده سنگسارش کنند. فرمود: او را برگردانید. سپس به عمر گفت: آیا نمیدانی که قلم از سه کس برداشته شده: از دیوانه تا خوب شود، از خواب تا بیدار شود و از کودک تا عاقل شود».
این روایت ثابت میکند که پسر خطاب خلیفه دوم اهلسقیفه حتی سادهترین و پیش پا افتادهترین احکام شرعی را هم نمیدانسته است.
و بخاری آن را تحریف کرده تا خلیفه مفتضح نشود و جهلش نمایان نشود.