دروغگویی ابن تیمیه به منظور زیر سؤال بردن حدیث منزلت

ابن تیمیه حرانی که تئورسین اصلی فکر وهابیت به شمار می‌آید، دروغ‌های شاخدار زیادی گفته است که جمع‌آوری ، شمارش و تحلیل همه آن‌ها نیازمند کتاب‌های قطوری است به اندازه تمام کتاب‌های او.  به ویژه در مباحثی که به نوعی با اهل البیت علیهم السلام ارتباط دارد، دروغ‌هایی گفته است که باعث شده شاخ شیطان از سرزمین نجد بیرون بیاید و دشمنی با خاندان پیامبر سراسر حجاز را فرا بگیرد.

دروغگویی ابن تیمیه به منظور زیر سؤال بردن حدیث منزلت

ابن تیمیه حرانی که تئورسین اصلی فکر وهابیت به شمار می‌آید، دروغ‌های شاخدار زیادی گفته است که جمع‌آوری ، شمارش و تحلیل همه آن‌ها نیازمند کتاب‌های قطوری است به اندازه تمام کتاب‌های او.

به ویژه در مباحثی که به نوعی با اهل البیت علیهم السلام ارتباط دارد، دروغ‌هایی گفته است که باعث شده شاخ شیطان از سرزمین نجد بیرون بیاید و دشمنی با خاندان پیامبر سراسر حجاز را فرا بگیرد.

جالب است که او در بسیاری از موارد، وقتی می‌خواهد دروغی را بگوید و روایتی را جعل کند، تلاش می‌کند که برای آن روایت سند صحیح و قطعی نیز پیدا کند، به همین خاطر معمولا این روایات را به بخاری و مسلم نسبت می‌دهد؛ در حالی چنین روایتی دست‌کم در نسخه‌های امروزی از این دو کتاب یافت نمی‌شود.

در سال‌های نه چندان دور که بنده توفیق سفر تبلیغی داشتم، در فرصت‌هایی آزادی که به دست می‌آمد، کتاب‌های ابن  تیمیه را زیاد مطالعه می‌کردم. در یکی از روزها به روایت عجیبی برخوردم که از بخاری و مسلم نقل کرده بود. پس از بررسی متوجه شدم که این روایت در بخاری و مسلم وجود ندارد. از این رو این فکر به خاطرم رسید که تمام مواردی را که ابن تیمیه از بخاری و مسلم نقل کرده است، بررسی کنم چون ممکن است موارد دیگری نیز یافت شود که ابن تیمیه به این دو  کتاب نسبت داده و الآن موجود نباشد .

بی‌درنگ از کتاب منهاج السنه شروع و با استفاده از نرم افزارهای مختلف صفحه به صفحه این کتاب و تمام روایات منقول از صحیحن را بررسی کردم. شاید باورش سخت باشد؛ اما بیش از پنجاه روایت تنها در منهاج السنه یافتم که از بخاری و مسلم نقل می‌کند؛ ولی هیچکدام از آن‌ها در این دو کتاب یافت نمی‌شود. ان شاء الله در فرصت مناسب و اگر خداوند توفیق دهد، این یافته‌ها در قالب یک مقاله به خوانندگان عزیز تقدیم خواهم کرد.

دوستان و پژوهشگران عزیز شیعه و سنی که فرصت و انگیزه دارند، می‌توانند دیگر کتاب‌های او را نیز با استفاده از نرم‌افزار ها بررسی و دروغگو بودن ابن تیمیه را بیش از پیش آشکار کنند.

یکی از این موارد، روایتی است ضعیف و جعلی که از زبان رسول خدا9 در شأن ابوبکر و عمر نقل کرده‌اند و بر اساس آن ، رسول خدا این دو نفر را به پیامبران مقرب خدا ؛ یعنی نوح، ابراهیم، موسی و عیسی علیهم السلام تشبیه کرده است.

ابن تیمیه وقتی می‌بیند که نمی‌تواند حدیث شریف منزلت را از جهت سندی و دلالی زیر سؤال ببرد، ناچار به یک روایت جعلی چنگ می‌زند و برای این که ضعف آن را بپوشاند، مدعی می‌شود که این روایت در صحیحین وارد شده است.

اصل کلام ابن تیمیه:

و قول القائل هذا بمنزلة هذا و هذا مثل هذا هو كتشبيه الشيء بالشيء و تشبيه الشيء بالشيء يكون بحسب ما دل عليه السياق لا يقتضي المساواة في كل شيء ألا ترى إلى ما ثبت في الصحيحين من قول النبي صلى الله عليه و سلم في حديث الأسارى لما استشار أبا بكر و أشار بالفداء و استشار عمر فاشار بالقتل قال سأخبركم عن صاحبيكم مثلك يا أبا بكر كمثل إبراهيم إذ قال «فمن تبعني فإنه مني ومن عصاني فإنك غفور رحيم» و مثل عيسى إذ قال «إن تعذبهم فإنهم عبادك وإن تغفر لهم فإنك أنت العزيز الحكيم» و مثلك يا عمر مثل نوح إذ قال «رب لا تذر على الأرض من الكافرين ديارا» و مثل موسى إذ قال «ربنا اطمس على أموالهم واشدد على قلوبهم فلا يؤمنوا حتى يروا العذاب الأليم».

منهاج السنة النبوية  ج 7   ص 330

وقتی کسی می‌گوید که این به منزله آن است و این چیز مثل آن چیز است، این مسأله همانند تشیبه دو چیز به یکدیگر است و تشیبه دو چیز به یکدیگر، به اندازه آن چیزی است که سیاق کلام بر آن دلالت دارد، نه این در همه چیز با یکدیگر یکسان باشند.

مگر نمی‌بینید که در صحیحین از زبان رسول خدا صلی الله علیه آله ثبت شده است که در داستان اسرای بدر ابوبکر مشورت به فدیه و عمر مشورت به کشتن داد، رسول خدا فرمود: …

اما آیا چنین روایتی در بخاری و مسلم وجود دارد؟ دوست‌داران ابن تیمیه و پیروان او با استفاده از نرم افزارهای مختلف، اینترنت و … ثابت کنند که چنین روایتی در بخاری و مسلم آمده است، در غیر این صورت  همصدا با قرآن کریم فریاد بزنند:

لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ.

ممکن است بگویند که شاید ابن تیمیه اشتباه کرده و عمدا دروغ نگفته است.

در پاسخ می‌گوییم: این احتمال باطل است؛ زیرا ابن تیمیه در همین کتاب ، این روایت را از مصدر اصلی آن ؛ یعنی مسند احمد بن حنبل نقل کرده است:

وقد روى أحمد في المسند من حديث أبي معاوية ورواه ابن بطة ورويناه في جزء ابن عرفة عن أبي معاوية وهي لفظه قال لما كان يوم بدر قال رسول الله صلى الله عليه وسلم ما تقولون في هؤلاء الأساري فقال أبو بكر يا رسول الله قومك وأهلك استبقهم واستأن بهم لعل الله يتوب عليهم وقال عمر يا رسول الله كذبوك وأخرجوك قربهم واضرب أعناقهم فذكر الحديث قال فدخل رسول الله صلى الله عليه وسلم ولم يرد عليهم شيئا قال فخرج رسول الله e فقال إن مثلك يا أبا بكر كمثل إبراهيم قال «فمن تبعني فإنه مني ومن عصاني فإنك غفور رحيم» سورة إبراهيم 36 وإن مثلك يا أبا بكر كمثل عيسى قال «إن تعذبهم فإنهم عبادك وإن تغفر لهم فإنك أنت العزيز الحكيم» سورة المائدة 118 وإن مثلك يا عمر كمثل نوح قال «رب لا تذر على الأرض من الكافرين ديارا» سورة نوح 26 وإن مثلك يا عمر كمثل موسى قال «واشدد على قلوبهم فلا يؤمنوا حتى يروا العذاب الأليم» سورة يونس 88

منهاج السنة النبوية  ج 6   ص 134

پس ابن تیمیه مصدر روایت را می‌دانسته؛ اما برای این فضائل امیرمؤمنان علیه السلام را زیر سؤال ببرد و دروغش به دل پیروانش مستحکم کند، مدعی می‌شود که این روایت در صحیحین نیز وارد شده است.

از این جالب‌تر این که حتی همین روایت در مسند  احمد بن حنبل و همچنین در فضائل الصحابه احمد بن حنبل نیز سند صحیح ندارد و پژوهشگران وهابی و پیرو ابن تیمیه نیز این روایات را تضعیف کرده‌اند که در ذیل تصاویر این کتاب‌های تقدیم خوانندگان عزیز می‌شود.

احتمال دیگری که می‌توان طرح کرد این است که شاید این روایات در زمان ابن تیمیه و در نسخه‌ای او از بخاری و مسلم در اختیار داشته، بوده‌؛ اما تحریف شده است.

این احتمال را هم با توجه به تحریف گسترده این کتاب در طول تاریخ، می‌توان قوی دانست؛ اما ضررش برای پیروان ابن تیمیه اگر بیشتر از اثبات دروغگویی او نباشد، کمتر نخواهد بود.

البته می‌توان در پاسخ گفت که اگر این گونه بود، ابن تیمیه در جای دیگر، این روایت را از مسند احمد نقل نمی‌کرد و در آن جا نیز از صحیحین آدرس می‌داد.

پس یا ابن تیمیه دروغگو است، یا بخاری و مسلم تحریف شده است.  اهل سقیفه و پیروان ابن تیمیه هر کدام را بپذیرند، ما به شعف و شادی از آن استقبال خواهیم کرد.

موفق باشید

سید محمد یزدانی

جمادی الثانی 1426هـ