شب نیمه شعبان ، از برترین شب‌های سال و دعا در این شب مستجاب است . شیعیان از قدیم الأیام این شب را با عنوان شب ولادت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و اهل سنت با عنوان «شب برات» جشن می‌گرفتند و به دعا نیایش می‌پرداختند.
در روایات شیعه، دعا‌های زیادی برای نیمه شعبان ذکر و بر استجابت دعا در این شب تأکید شده است. شیخ طوسی در امالی خود روایت بسیار جالبی را در این باره نقل کرده است :
حَدَّثَنِي أَبِي وَعَمِّي عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأَزْدِيُّ، قَالا: حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ أَبِي الْمِقْدَامِ، عَنْ أَبِي يَحْيَى، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ (عَلَيْهِمَا السَّلَامُ)، قَالَ: سُئِلَ الْبَاقِرُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) عَنْ فَضْلِ لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ، فَقَالَ:
هِيَ أَفْضَلُ لَيْلَةٍ بَعْدَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، فِيهَا يَمْنَحُ اللَّهُ (تَعَالَى) الْعِبَادَ فَضْلَهُ، وَيَغْفِرُ لَهُمْ بِمَنِّهِ، فَاجْتَهِدُوا فِي الْقُرْبَةِ إِلَى اللَّهِ (تَعَالَى) فِيهَا، فَإِنَّهَا لَيْلَةٌ آلَى اللَّهُ عَلَى نَفْسِهِ أَلَّا يَرُدَّ سَائِلًا لَهُ فِيهَا مَا لَمْ يَسْأَلْ مَعْصِيَةً، وَإِنَّهَا اللَّيْلَةُ الَّتِي جَعَلَهَا اللَّهُ لَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ بِإِزَاءِ مَا جَعَلَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ لِنَبِيِّنَا (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) فَاجْتَهِدُوا فِي الدُّعَاءِ وَالثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ (عَزَّ وَ جَلَّ)، فَإِنَّهُ مَنْ سَبَّحَ اللَّهَ (تَعَالَى) فِيهَا مِائَةَ مَرَّةٍ وَحَمَّدَهُ مِائَةَ مَرَّةٍ وَكَبَّرَهُ مِائَةَ مَرَّةٍ، غَفَرَ اللَّهُ (تَعَالَى) لَهُ مَا سَلَفَ مِنْ مَعَاصِيهِ، وَقَضَى لَهُ حَوَائِجَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، مَا الْتَمَسَهُ مِنْهُ، وَمَا عَلِمَ حَاجَتَهُ إِلَيْهِ وَإِنْ لَمْ يَلْتَمِسْهُ مِنْهُ، كَرَماً مِنْهُ (تَعَالَى) وَ تَفَضُّلًا عَلَى عِبَادِهِ.
شيخ طوسی ، الأمالي ، ص297
از امام صادق (عليه السّلام) روايت شده كه از امام باقر علیه السلام در باره فضیلت شب نیمه شعبان سؤال شد، آن حضرت فرمود:
اين شب برترين شب، پس از شب قدر است، خداوند در اين شب فضلش را بر بندگان جاري مي‌سازد ، بر آنان منت نهاده و گناهان شان را مي‌بخشد. پس تلاش كنيد كه در اين شب به پروردگار نزديك شويد.
به راستی که خداوند به خودش سوگند یاد کرده که در این شب هیچ درخواست کننده‌ای را از خود نراند؛ مادامی که درخواستش گناه نباشد.
این شب، شبی است که خداوند آن را برای ما اهل بیت علیهم السلام قرار داده در برابر شب قدر که برای پیامبر صل الله علیه وآله است.
پس در این شب در دعا و ثنا بر خداوند تلاش کنید. به راستی اگر کسی در این شب صد مرتبه «سبحان الله» ، صد مرتبه «الحمد لله» و صد مرتبه «الله اکبر» بگوید، خداوند تمام گناهان گذشته او را می‌بخشد و مراد دنیا و آخرتش برآورده می‌کند؛ چه حاجت‌هایی را که خواسته است و چه آن‌ها را که نخواسته و خدا می‌داند که نیازمند است . و این به خاطر بخشش و عنایت خداوند بر بندگانش است.
*****
جالب است که بزرگان اهل سنت نیز گفته‌اند که دعا در نیمه شعبان مستجاب می‌شود. محمد بن ادریس شافعی، پیشوای شافعیان از جمله این افراد است .
محیی الدین نووی، برترین فقیه شافعی در کتاب روضة الطالبين وعمدة المفتين ، زكريا بن محمد الأنصاري در کتاب الغرر البهية في شرح البهجة الوردية ، ابن رجب حنبلی در لطائف المعارف و… این مطلب را از شافعی نقل کرده‌اند:
قَالَ الشَّافِعِيُّ : وَبَلَغَنَا أَنَّ الدُّعَاءَ يُسْتَجَابُ فِي خَمْسِ لَيَالٍ. لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ، وَالْعِيدَيْنِ، وَأَوَّلِ رَجَبٍ، وَنِصْفِ شَعْبَانَ.
شافعی گفت: به ما خبر رسیده است که دعا در پنج شب مستجاب می‌شود: شب جمعه ، شب عیدین (عید فطر و قربان) شب اول رجب و شب نیمه شعبان
روضة الطالبين وعمدة المفتين ، ج 2 ص 75، اسم المؤلف: النووي الوفاة: 676 ، دار النشر : المكتب الإسلامي – بيروت – 1405 ، الطبعة : الثانية.
و محمد ناصر الدین ألبانی در کتاب صحیح الترغیب و الترهیب به نقل از رسول خدا صلی الله علیه وآله می‌نویسد که آن حضرت فرمود:
يطَّلع اللهُ إلى جميعِ خلقِه ليلةَ النصفِ من شعبانَ، فيغفرُ لجميعِ خلقه إلا لمشركٍ، أو مُشاحن.
خداوند در شب نیمه شعبان برای همه خلایق طلوع می‌کند؛ پس همه خلایق را می‌بخشد؛ مگر کسی که مشرک و یا دشمن کینه‌توز و سرسخت باشد.
البانی ، صحيح الترغيب والترهيب، ج3، ص53
التماس دعا
موفق باشید
یاعلی…
